سقف کاذب چیست؟

سقف کاذب سقف دومی است که پایین تر از سقف اصلی ایجاد شده و به سقف اولیه و دیوارهای اطراف متصل شده و بار آن توسط سازه اصلی تحمل می‌شود .

---

بطور کلی موارد عمده کاربرد سقف کاذب عبارتند از : عبور تاسیسات ، آکوستیک کردن ، موارد دکوراتیو ، سبک کردن ساختمان در برجها ، هدایت و جلوگیری از اتلاف حرارت و رطوبت ، نورپردازی مناسب با شرایط کار و زندگی و....
سقفهای کاذب می‌توانند ، به صورت صاف و یا به اشکال دیگر ساخته شوند . سقف کاذب باید با مصالح سبک ساخته شده و فریم آن به نحو مناسبی به اسکلت یا دیوارهای مجاور متصل گردد که به علت ضربه ها و تکانهای ناشی از زلزله ، موجب خرابی دیوارهای اطراف نشود .
جنس سقف کاذب می تواند از گچ ، چوب ، فلزات رنگین ،پی وی سی ، شیشه ، آهن ، ورق های فلزی روکش دار ، آلومینیوم ، کامپوزیت و یا ترکیبی از اینها باشد .
سقف های کاذب اولیه با استفاده از قطعات پلاستیکی در سالهای 1365 به بعد در سقف های کامپوزیت کُرمیت ساخته می شدند . اما مشکلاتی از قبیل گران بودن مصالح ، نچسبیدن به گچ و خاک و خزش (Creep) باعث گردید که استفاده از آن ها محدود گردد. از سوی دیگر دسترسی به مواد اولیه ورق گالوانیزه در داخل کشور و تولید انواع ورق گالوانیزه به صورت رابیتس در شکلها و فرمهای مختلف ، سازندگان را به سمت استفاده از این محصول سوق داد .
طراحان سقف کاذب با بهره گیری از تنوع و انعطاف پذیری مصالح موجود ، می توانند اشکال بسیار زیبایی را در سقف ساختمانها بوجود آورند . این رشته از صنعت ساختمان به تخصص ویژه ای نیاز دارد . طراح باید خصوصیات همه سازه ها را به خوبی بشناسد . با انواع سقف کاذب آشنایی داشته باشد و کاربرد آنها را در موقعیت های مختلف درک کند تا در هر مورد بتواند بهترین سقف کاذبرا طراحی و اجرا نماید . عوامل تعیین کننده در انتخاب شکل و مصالح سقف کاذب عبارتند از : میزان رطوبت و دمای محل ، آکوستیک ، نورپردازی ، زیبایی ، هزینه و ....
نصب آسان سقف کاذب از جمله عوامل مهم در انتخاب نوع سقف کاذب به عوامل زیر بستگی دارد : سبکی متریال ، انتخاب زوایایی که براحتی سقف مورد نظر اجرا شود ، انتخاب متریالی که زوایای پوشش را تامین کند و به راحتی در کنار هم جفت و جور شود، با سهولت آویزان کردن سقف و مهار آن از سقف اصلی ، تولید سازه هایی با اندازه های مختلف.
در انتخاب طرح و اجزاء سقف کاذب همفکری نزدیک بین مجری سقف کاذب و معمار طراح باید وجود داشته باشد.

سقف کاذب به صورت t شکل، سقف آویخته یا سقف مشبک شناخته شده است امروزه نماد تجددگرایی و مهارت و پیراستگی می‌باشد.این روزها مردم از اهمیت سقف از نظر دید و احساس شخص نسبت به وسعت فضایی به‌خوبی آگاهند. به هرحال سقف‌ کاذب همچون دیگر انواع سقف‌ها مزایا و معایبی دارند.
سقف کاذب سقفی است که به اسکلت ساختمان متصل بوده و بار آن به سازه اصلی ساختمان وارد می‌شود. بدین ترتیب بین سقف مذکور و قسمت زیرین سازه اصلی، فضای خالی به وجود می‌آید. این سقف‌ها می‌توانند، صاف و یا به شکل‌های مختلف ساخته شوند. سقف کاذب باید با مصالح سبک ساخته شده و قاب بندی آن به نحو مناسبی به اسکلت و یا کلاف بندی ساختمان متصل گردد تا ضربه تکان‌های ناشی از زلزله در آن‌ها، موجب خرابی دیوارهای مجاور نگردد. از عوامل موثر در انتخاب ساختار سقف‌های کاذب می‌توان از کاربری فضا، انعطاف شکل پذیری در سقف کاذب، دسترسی آسان به تاسیسات موجود در سقف کاذب، سرعت اجرا، طراح سقف کاذب مورد نظر، مقاومت سقف کاذب در برابر حریق، عملکرد صوتی سقف کاذب، مرطوب بودن یا نبودن فضای مورد استفاده، بازشوها در سقف کاذب و بارهای خارجی وارد بر سقف کاذب نام برد.
در زیر به چند نمونه ازاین موارد اشاره شده است:
مزایای سقف‌کاذب :
۱- نصب سقف‌های کاذب با کمک ابزار مناسب این‌کار بسیار آسان است. اگرچه شما می‌توانید شخصا آن‌را نصب کنید، اما توصیه می‌شود که نصاب‌های حرفه‌ای این کار را انجام دهند.
۲- سقف‌کاذب مجراها، لوله‌ها و سیم‌های الکتریکی را پنهان می‌کند و ظاهری منظم و آراسته و تمیز به سقف می‌بخشد.
۳- در صورت نیاز به تعمیرات، ازنو سوار‌کردن پنل‌های سقف‌کاذب آسان می‌باشد.
۴- سقف کاذب نقشی کلیدی در جذب صدا و خواص صوتی ساختمان (از‌نظر انعکاس صدا) ایفا‌می‌کند. این سقف طوری طراحی شده که با کمک به کاهش سروصدا فضایی آرام ایجاد ‌می‌کند.
۵- از آنجا که سقف‌های کاذب قابل جابجایی هستند، استفاده از آن‌ها نسبت به تعمیر و بازسازی کل سقف در زمان بروز خسارت امری مقرون‌به‌صرفه می‌باشد.

معایب سقف کاذب
۱- یکی از معایب عمده سقف کاذب این است که می‌تواند ارتفاع اتاق را به‌میزان چند اینچ یا چند پا کاهش دهد زیرا زیر سقف اصلی بکار برده‌ می‌شود.
۲- نیاز به مراقبت‌های مکرر دارند، و دارای عمر طولانی نیستند.
۳- سقف‌های کاذب بعد‌از مدتی نشست ‌می‌کنند و پس از چند سال‌ استفاده مکرر رنگ‌پریده و چرک‌آ‌لود می‌شوند.
۴- سقف‌های کاذب به ‌اندازه سقف‌های قدیمی استحکام ندارند، به‌ویژه ازنظر بلایای طبیعی مانند زلزله ممکن‌ است ناپایدار باشند. خطر دیگر این سقف‌ها سقوط اتصالات نصب‌شده است.

برخی از خصوصیات دیوار کاذب به شرح ذیل میباشد :
۱- دیوار کاذب سبک بوده و در برابر زلزله ایمنی بالایی دارد
۲- کاذب در برابر حرارت، سروصدا و رطوبت عایق می‌باشد
۳- دیوار کاذب در مقابل شکل‌گیری اجسام قوس‌دار در معماری انعطاف‌پذیری دارد
۴- نصب دیوار کاذب به سهولت و سرعت انجام می‌شود
۵- دیوار کاذب قابلیت تعمیر و جایگزینی هم دارد
۶- ثابت شده است که سقف‌های کاذب ازنظر مصرف انرژی مقرون ‌به‌صرفه هستند زیرا در طول تابستان گرما و در طول زمستان سرما را کاهش می‌دهد، بنابراین هزینه صورت‌حساب‌های برق را کم‌می‌کند.
مهمترین دلایل استفاده از سیستم سقف و دیوار کاذب بشرح زیر است:
۱-ایجاد رویه‌ای برای پوشش قسمت زیرین سقف ساختمان،
۲-ایجاد فضایی برای جاسازی تاسیسات و تجهیزات سبک وزن،
۳- بهبود عایق بندی صوتی و یا عایق حرارتی سقف طبقات ساختمان،
۴- ایجاد سقف کوتاه‌ تر برای فضاهای داخلی ساختمان،
۵- زیبائی و استحکام فوق العاده سقف کاذب.
انواع سقف های کاذب :
۱. سقف کاذب با اندود گچ و رابیتس :
این سقف پرکاربردترین نوع سقف کاذب می‎باشد. رابیتس ورق فولادی مشبکی است که با مفتول یا سیم آرماتوربندی به شبکه فرعی متصل می شود. ویژگی مهم رابیتس آن است که اکثر ملات‌ها به آن می‌چسبند و ترک برنمی دارند. رابیتس در دو نوع مسطح و برجسته ساخته می‌شود. نوع مسطح در دهانه‌های کوچک و نوع برجسته در دهانه‌های بزرگتر به کار می‌رود. برای اندودکاری روی کانال‌های کولر وتاسیسات ساختمان نیز از رابیتس استفاده می‌شود.
مزایا :
۱. سرعت مناسب اجرا
۲. در دسترس بودن مصالح و نیروی اجرایی
۳. طرح پذیری بسیار بالا به طوری که می‌توان انواع طرح‌های هندسی، قوس‌ها و... را به راحتی اجرا نمود.
معایب :
۱. وزن آن نسبتاً بالاست
۲. مصرف گچ جهت نازک کاری زیاد است
۳. دستمزد اجرای گچ کاری آن زیاد است
۴. محدودیت آب و هوا در اجرای لایه گچ وجود دارد.



۲. سقف کاذب اکوستیک :
اصولاً سقف کاذب آکوستیک یک نوع ایزوله صوتی است، که با مصالح مختلف ساخته شده و در مکان هایی که نباید صوت تولید پژواک نماید، مانند: سالنهای سخنرانی، سینما و... استفاده می شود.برای جلوگیری از تشدید صوت از مصالح زیر می توان استفاده کرد:پارچه بصورت چین دار، پلاک های گچی، پلاک های چوبی، ورقه های مقوایی فشرده به رنگ سفید و سوراخدار که در بازار به آکوستیک معروف هستند. در مکان های خاص مانند: استودیوها و... از ورقه های آکوستیک با یک لایه پشم شیشه و ورق آلومینیوم استفاده می شود .

۳. سقف کاذب چوبی :
در این نوع سقف، قبل از اجرای لمسه کوبی، دور سقف با چهار تراش چوبی مناسب کلاف‌کشی و تراز می‌شود. شبکه اصلی این نوع سقف از فولاد یا چهار تراش و شبکه فرعی آن چوبی است. لمبه‌های چوبی از جنس چوب نراد خارجی (روسی یا مشابه آن) هستند.

۴. سقف کاذب با قطعات پیش ساخته گچی :
شبکه اصلی در این نوع سقف عموما از جنس آلومینیوم است که قطعات گچی درداخل آن قرار می‌گیرند. قطعات گچی را می‌توان روی شبکه چوبی نیز پیچ و یا میخ کرد.
مزایای سقف‌های کاذب گچی عبارتند از:
۱- سبکی: وزن هر مترمربع از این نوع سقف بین ۱۵ تا ۱۸ کیلوگرم می‌باشد.
۲- نصب سریع و آسان: سیستم پیش ساخته و اتصالات آلومینیومی به کار برده شده در این نوع سقف سبب سرعت و سهولت نصب آن می‌شود.
۳- تهویه مناسب: سقف‌های گچی، حرارت و رطوبت را تنظیم و محیط مطلوبی برای زندگی ایجاد می‌نمایند.
-۴ سازگاری با محیط زیست: به علت عدم وجود مواد زیان آور به محیط زیست آسیب نمی‌رسانند.
- ثبات رنگ: عدم تغییر رنگ در سال‌های متمادی، حتی در برابر نور خورشید.
- امکان ایجاد طرح های متنوع.
- مقاومت در برابر آتش سوزی و عدم ایجاد دود.
- امکان تعویض قطعات.
- امکان رنگ کاری با پرداخت جزئی.
- مقاومت در برابر ضربه.
- مقاومت در برابر عبور صدا.

۵. سقف کاذب با پنل پیش ساخته کناف :

شبکه اصلی در این نوع سقف عموماً از جنس آلومینیوم است که قطعات گچی در داخل آن قرار می گیرند مانند کناف. قطعات گچی یا کناف را می توان روی شبکه چوبی نیز پیچ و یا میخ کرد. مزایای سقف های کاذب گچی عبارتند از: سبکی، نصب سریع و آسان، امکان ایجاد طرح های متنوع، مقاومتت در برابر آتش سوزی، امکان تعویض قطعات، امکان رنگ کاری با پرداخت جزئی، ثبات رنگ، مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر عبور صدا، تهویه مناسب و سازگاری با محیط زیست می باشد.

۶. سقف کاذب گریلیوم :
سقف کاذب گریلیوم جزء سقف ‌های دکوراتیو است. این سقف با استفاده از ورق‌های آلومینیوم وآهن یا ورق های آلیاژی تولید می ‌شود.
به سقف گریلیوم، سقف باز هم گفته می‌شود. زیرا بعد از نصب سقف، چیزی که رویت می‌شود، خانه‌های مربع و مستطیل شکلی است که به طور پیوسته در کنار هم قرار گرفته‌اند. هیچ پوششی در داخل و یا پشت آن وجود ندارد و پشت سقف و تاسیساتی که کار شده است به خوبی دیده می‌شود.
معمولا" سقف کاذب گریلیوم را به صورت منفرد و یا ترکیبی با سقف‌های دیگر اجرا می‌کنند. این سقف توسط سیم، مفتول یا زنجیر از سقف اصلی آویزان می‌گردد.
گریلیوم میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
۱. مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی و امکان نصب در محیط های مرطوب
۲. قابلیت شستشو
۳. مقاومت در برابر شرایط جوی
۴. نصب اسان و سریع
۵. امکان نصب هواکش و لامپ
۶. مقامت در برابر آتش سوزی
۷. وزن سبک
۸. قابلیت تعمیر و تعویض

۷. سقف کاذب ترکیبی :
اجرای چند طرح سقف کاذب درکنار یکدیگر و در قالب یک طرح هندسی منظم یا نامنظم همراه با شکستگی و اختلاف سطح را سقف کاذب ترکیبی گویند.
برای اجرای این سقف‌ها، طرحی متناسب با سازه های سقف کاذب الزامی است. بنابراین می‌توان با استفاده از نورپردازی و گونه‌های مختلفی از چراغ‌ها جلوه‌ای خاصی را پدید آورد.
برای اجرای این سقف، ابتدا زیرسازی مناسبی را ایجاد می‌کنند که می‌تواند با آهن‌کشی ویا بدون آن باشد.سقف کاذب ترکیبی معمولا در فضاهای وسیع اجرا می‌شود، چون جلوه زیباتری پیدا می‌کند.
منبع : سازه افزار