بهترین روش پایان نامه نویسی برای آنها که پایان نامه را دوست ندارند – قسمت اول

بهترین راه نوشتن یک پایان نامه چیست؟ این سوال را وقتی می شود پاسخ داد که بدانیم هدف و مقصدمان از نوشتن پایان نامه چیست؟ معمولا دانشجویانی که صرفا به دنبال نوشتن پایان نامه برای فارغ التحصیلی و اخذ مدرک اند (و علاقه ای به فرایند تحقیق و پژوهش ندارند و موضوع یا مساله ای هم که متناسب با پروپوزال باشند در اختیار ندارند)، نگاه و برخوردشان با ماجرای نگارش پایان نامه، کاملا متفاوت از دانشجویانی است که به این جریان علاقه دارند و دوست دارند در چارچوب رشته شان بر روی یک موضوع خاص که ذهن و فکرشان را مشغول کرده کار کنند.بنابراین می توانیم بگوییم ما دو دسته کلی از دانشجویان داریم: آنهایی که به پایان نامه، صرفا به عنوان یک تکلیف خسته کننده و غیرقابل تحمل نگاه می کنند که «مجبورند» برای فارغ التحصیلی شان با آن سروکله بزنند، و آنهایی که به فرایند نگارش و آماده سازی پروپوزال و پایان نامه علاقه دارند و می خواهند یک کار تحقیقاتی جدی را در پایان تحصیل شان انجام دهند.بسیار خب! اولین نکته ای که باید در نظر داشته باشیم این است که روش های این دو دسته قطعا یکی و واحد نیست. درست است که در نهایت هر دوی این دانشجویان باید یک تحقیق آکادمیک را زیر نظر یک استاد انجام داده و نهایتا هم از آن دفاع کنند، اما شکی نیست که برای هر کدام از این دانشجویان، پایان نامه و پایان نامه نویسی چیزی متفاوت است. پس طبیعتا بهترین راه پایان نامه نویسی هم برای آنها فرق خواهد داشت.از قضا دانشجویان دسته اول، یعنی آنها که با علاقه و پشتکار، کار پایان نامه شان را از همان ترم های اول پیگیری کرده و در زمان تعیین شده هم کارشان را به سرانجام رسانده اند، مشکل چندانی ندارند؛ هرچند که بی شک راه ها و روش های بسیاری وجود دارد که دانشجویان علاقه مند می توانند از آنها استفاده کنند تا کار تحقیق شان به بهترین شکل ممکن و در سریع ترین زمان انجام شود.اما دانشجویی که به هر دلیل، به نوشتن پایان نامه علاقه ندارد و اساسا با اینکه مجبور شده تحصیل کند، اما به کارهای پژوهشی و تحقیقاتی توجهی نداشته است، چه کار باید بکند؟ برای چنین دانشجویی بهترین راه نگارش و آماده سازی پروپوزال و بهترین روش پایان نامه نویسی چیست؟بدترین کار نادیده گرفتن و بی توجهی به این دانشجویان است؛ و متاسفانه شاهدیم در فضای دانشگاهی اساسا هیچ توجهی به مشکلات آنها نمی شود. باید بپذیریم که شرایط جامعه ما امروزه به نحوی است که بسیاری از جوانان مجبور می شوند برای تامین و تضمین زندگی آینده شان، اقدام به تحصیل و اخذ مدرک کنند؛ پس طبیعی است اگر با دانشجویی برخورد کنیم که نه به خاطر خود علم و عشق و علاقه به دانش و رشته تحصیلی، بلکه به خاطر مسائل مبتلابه جامعه و نیازهایی غیر از طلب علم پا به دانشگاه بگذارد. واقعیت این است که در دانشگاه های ما همه دانشجویان، با هر سلیقه و گرایش و هدفی که دارند، در نهایت مجبورند از یک درب مشترک خارج شوند؛ یعنی با ارائه یک کار پژوهشی استاندارد که معمولا هم ساختار و چارچوب آن ضروری است دقیق و حرفه ای باشد.بهترین راه پایان نامه نویسی برای این دسته از دانشجویان چیست؟دانشجوی عزیز؛درست است که به هر دلیل مجبور شده اید به دانشگاه بیایید و واحدهایی را پاس کنید تا مدرک فارغ التحصیلی بگیرید، اما به هر حال چه خوب و چه بد، مرحله نگارش پروپوزال و پایان نامه هم یک قسمت بسیار مهم از جریان تحصیل شماست که اگر انجام نشود عملا همه زحماتی که در طول تحصیل گرفته اید، به هدر می رود. پس پیشنهاد می کنم به جای لعنت فرستادن به تاریکی و ابهام و این همه مشکلات که احیانا در جریان انجام پایان نامه دارید، شمعی روشن کنید؛ یعنی دست به کار شوید و اولین گام را برای اتمام آخرین مرحله تحصیل تان بردارید. فقط با یک تصمیم جدی و یک اراده قوی و یک برنامه ریزی اصولی است که می شود این مانع بزرگ را از میان برداشت. تصمیم گیری و اراده جدی برای انجام کار پایان نامه، همان شمعی است که شما روشن می کنید تا از تاریکی بیرون بیایید.به موارد زیر توجه کنید:

1. در گام اول باید گفت نیازی نیست برای انجام پایان نامه تان، حتما با همه زیر و بم ها و ریزه کاری ها و اصول نگارش تحقیقات آکادمیک آشنا شوید. به عنوان مثال لازم نیست تعاریف گوناگون مفاهیم روش تحقیق یا انواع متفاوت روش های تحقیق یا اصول ویراستاری علمی را بدانید، همچنین مهم نیست حتما تحقیقات و مطالعات گسترده ای را انجام دهید، یا مهم نیست برای اینکه روی موضوع پایان نامه تان کار کنید حتما به همه کتابخانه ها سر بزنید و فیش های متعدد و فراوان بردارید و کارهای آماری پیچیده و با حجم نمونه بالا انجام دهید، نه! هیچ کدام از اینها مهم نیست (البته در این شرایط و در مورد شمایی که نمی خواهید در نهایت یک فرد آکادمیک یا پژوهشگر شوید مهم نیست؛ وگرنه شکی نیست که همه اینها برای انجام یک کار پژوهشی قوی و مستند و قابل ارجاع ضروری است). پس دست کم می توان گفت شما لازم نیست مثل یک محقق حرفه ای، علم و دانش و فعالیت تحقیقاتی وسیعی داشته باشید. یادتان باشد، شما می خواهید یک پایان نامه بنویسید و تمام! نه چیزی بیشتر، و پایان نامه نوشتن هم چند گام عملی مشخص دارد و اتفاقا اگر این گام ها را یاد بگیرید خیلی آسان و سریع قابل انجام است.
2. اولین قدم در پایان نامه نویسی داشتن موضوع است. دانشجویانی که دغدغه و علاقه به تحقیق دارند معمولا خودشان موضوع را انتخاب می کنند، اما دانشجویان دیگر منتظر می مانند دست آخر یک نفر (معمولا استاد راهنما) یک موضوع در اختیارشان بگذارد. شما هم می توانید منتظر کسی باشید تا یک موضوع به شما بدهد، اما خیلی بهتر است به جای این کار، اول کمی فکر کنید. مثلا ببینید از بین مطالبی که در طول تحصیل خواندید و از میان هزاران مساله و ایده و موضوع که در طول سال های تحصیل (در ارتباط با مسائل رشته تحصیلی تان) با آنها برخورد داشته اید، کدام یک توجه شما را به خودش جلب کرد؟ آیا در طول این سال ها حتی یک موضوع یا یک نکته هم نبود که لحظه ای فکر شما را به خودش مشغول کند؟ آیا در زمان حضور در کلاس ها، گفتگو و بحث با همکلاسی ها و استادها، یا زمان مطالعه کتاب های درسی در شب های امتحان، یا بهتر از همه، زمان ارائه یک تحقیق یا سمینار در سر کلاس (به عنوان موضوع تحقیق یا مقاله کلاسی تان) مساله ای که واقعا به عنوان یک «موضوع»، یک «دغدغه»، یک «پرسش» یا «چالش»، ذهن تان را درگیر کند و شما با «علاقه» و «جدیت» به آن توجه نشان داده باشید، وجود داشت؟ باز هم بیشتر فکر کنید! اگر وجود داشت همین حالا آن را روی کاغذ یادداشت کنید چون می تواند یک کاندید خوب برای موضوع پایان نامه تان باشد. فراموش نکنید که یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در انجام پایان نامه، علاقه و تسلط محقق نسبت به موضوع تحقیق است. شما باید نسبت به موضوع پایان نامه نوعی توجه و تمایل داشته باشید، باید با مساله ای که با آن سروکار دارید عملا درگیر شوید و نتیجه پرسش و تحقیق تان واقعا برای خودتان مهم باشد. به همین دلیل است که فکر می کنم خیلی بهتر است شما بر اساس تجربه و دانش و علایق خودتان موضوع را تعیین کنید. نگران جزئیات هم نباشید؛ شما کافی است صرفا حوزه کلی موضوع پایان نامه را تعیین کنید، بعد از آن با مشورت با اساتید و دوستان با تجربه می توانید آن را دقیق تر و جزئی تر و کامل تر کرده و به صورت یک موضوع استاندارد و حرفه ای برای پایان نامه دربیاورید.
3. به نقل از سایت تحقیق یار